به چه کسب و کاری استارتاپ گفته می‌ شود؟

چند سالی هست که با گسترش نفوذ اینترنت، اصطلاح استارتاپ (استارت آپ) سر زبان‌ها افتاده و بسیاری از شرکت‌های جدید با این عنوان شناخته می‌شوند. استارتاپ به شرکت‌های جوانی که حول ساخت و توسعه یک محصول یا خدماتی متمایز و منحصر‌به‌فرد شکل می‌گیرند. استارتاپ‌ها معمولا با شناسایی یک کمبود یا نیاز، ایده محوری خود را مشخص کرده و تلاش می‌کنند محصولی جدید به بازار عرضه کنند.

اگر می‌خواهید بیشتر با استارتاپ‌ها و نحوه شکل‌گیری آنها آشنا شوید، ادامه این مطلب از ایده پویا، آژانس دیجیتال مارکتینگ را دنبال کنید.

بیشتر بخوانید؛ بازاریابی اینترنتی

استارتاپ چیست؟

فرقی نمی‌کند یک استارتاپ بخواهد زیرساخت‌های سرگرمی یا تکنولوژی جهان را متحول کند یا طرح کسب‌وکار خود را به مرحله عملیاتی وارد کند، بدون داشتن ایده‌ای منحصربه‌فرد و تلاش برای تولید محصول یا خدماتی که پیش از این وجود نداشته است یک شرکت استارتاپ نمی‌شود. استارتاپ‌ها با نوآوری متمایز می‌شوند و با شناسایی ضعف‌ها و کمبودهای محصولات/خدمات موجود راهکارهایی برای بهبود فرایندهای مختلف ارائه می‌دهند. همین ویژگی باعث می‌شود استارتاپ‌ها در مراحلی از رشد در صنعت و صنفی که در آن فعالیت می‌کنند اخلال‌گر محسوب شوند، چرا که روش‌های سنتی را به چالش می‌کشند.

شرکت‌ها و کسب‌وکارهای معمولی و سنتی، برای مثال یک شرکت رستوران‌های زنجیره‌ای جدید، روش‌های از پیش موجود و شناخته شده بازاریابی و فروش را تکرار می‌کنند. در مقابل استارتاپی مثل اسنپ فود روش جدیدی برای رساندن غذا به دست مشتری ایجاد می‌کند و آن را در دسترس کاربران قرار می‌دهد. این موضوع جنبه دیگری از تفاوت استارتاپ‌ها با شرکت‌های معمولی، یعنی سرعت و رشد را نشان می‌دهد. در حالی که یک رستوران زنجیره‌ای با هدف جلب هزاران مشتری راه‌اندازی می‌شود، یک استارتاپ معمولا کاربران میلیونی را هدف قرار می‌دهد.

چطور یک استارتاپ به وجود می‌آید؟

معمولا استارتاپ‌ها با یک چارچوب کلیدی محصولی که قصد ارائه آن را دارند یا کمینه محصول قابل‌قبول (MVP) شروع به کار می‌کنند و در فرایندی اصلاح‌گرانه و در چرخه‌های متعدد آن را بهبود می‌بخشند تا زمانی که به محصول قابل عرضه در بازار برسند. همزمان با توسعه محصول، استارتاپ‌ها معمولا به‌دنبال راه‌هایی برای توسعه سریع پایگاه مشتریان خود هستند. این رویکرد باعث می‌شود آنها رفته رفته سهم بیشتری از بازار کسب کرده و سرمایه‌گذاری بیشتری برای توسعه محصول و مشتریان خود جذب کنند.

اما هدف نهایی استارتاپ‌ها درست مثل شرکت‌های بزرگ وارد شدن به بخش عمومی و فروش سهام در بازارهای مالی و به‌اصلاح عمومی شدن است. این مرحله که در آن یک استارتاپ تبدیل به یک شرکت شناخته شده با سهام سودآور می‌شود و مردم سرمایه‌گذاران آن می‌شوند به‌عنوان خروج (exit) شناخته می‌شود. اما پیش از این مرحله یک استارتاپ برای رشد و توسعه نیاز به چندین مرحله تامین مالی و سرمایه‌گذاری دارد:

• بوت‌استراپ: در این مرحله بنیان‌گذاران استارتاپ، دوستان یا خانواده آنها با سرمایه‌گذاری امکان شکل‌گیری و توسعه محصول اولیه را ایجاد می‌کنند.
• سرمایه‌گذاری بذری: در این مرحله سرمایه‌گذاران متخصص و مسلط به بازار که به آنها «فرشته سرمایه‌گذاری» هم گفته می‌شود، با توجه به شانس رشد یک استارتاپ ناشناخته در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند.
• دورهای تامین مالی الف، ب، جیم، دال: در این مرحله که معمولا توسط بنیادهای مالی و سرمایه‌گذاری انجام می‌شود، سرمایه‌گذاری با رقم‌های متناسب روی استارتاپ انجام می‌شود.
• مرحله فهرست شدن در بازار سهام: مرحله نهایی عمومی شدن عرضه اولیه سهام (IPO) است که در آن عموم افراد می‌توانند روی استارتاپ سرمایه‌گذاری کرده و در رشد و سودآوری، یا ضرر احتمالی آن شریک می‌شوند.

دلیل موفقیت یک استارتاپ چیست؟

احتمالا اگر فهرستی از استارتاپ‌های شکست‌خورده تهیه شود تعداد آنها چند برابر استارتاپ‌های موفق باشد. برای اینکه یک استارتاپ موفق باشد عوامل گوناگونی لازم است مساعد پیش بروند که در بسیاری موارد پیشرفت یک استارتاپ خوش‌ایده و از هر نظر منحصربه‌فرد را می‌توانند متوقف کرده یا به تعویق بیاندازند. عوامل کلیدی که در موفقیت یک استارتاپ نقش دارند شامل موارد زیر می‌شوند:

• وجود یک تیم اولیه همدل و معتقد به ارزشمند بودن ایده محصول یا خدمات. این موضوع اهمیت مدیریت و توسعه در مراحل اولیه را نشان می‌دهد. حتی یک ایده خارق‌العاده وقتی همه افراد درگیر تمام توان خود برای پشتیبانی و توسعه آن را به کار نگذارند، مورد توجه مخاطب هدف قرار نمی‌گیرد.
• آشنایی بنیان‌گذاران با زمینه فعالیت. بنیان‌گذاران استارتاپ لازم است با جزئیات و ریز و درشت بازار و صنفی که در آن فعالیت می‌کنند آشنا باشند.
• زمان گذاشتن تیم برای توسعه سریع. اگر تیم توسعه مایل نباشد بیشتر ساعت‌های بیداری خود را روی توسعه ایده بگذارد، احتمال به بن‌بست خوردن استارتاپ بالا می‌رود.
• چه ایده‌ای و چه زمانی. تحقیقات بازار یکی از وظایف کلیدی و حیاتی استارتاپ‌ها است و با جواب دادن به این پرسش‌ها نقش مهمی در پیشرفت استارتاپ دارد.
• شناخت درست از بازار و تخمین سهم مناسب. بدون شناخت دقیق بازار و سهم احتمالی استارتاپ از آن، شانس زیادی برای موفقیت استارتاپ وجود ندارد.

 آشنایی با انواع استارت آپ

استارتاپ‌ها از نظر نوع به 6 دسته کلی تقسیم می‌شوند که البته هر کدام از آنها شامل تعداد قابل توجهی ایده و فرایند جدید هستند. انواع اصلی استارتاپ شامل موارد زیر می‌شود:

• استارتاپ‌های مقیاس‌پذیر: معمولا شرکت‌های های-تک در این دسته قرار می‌گیرند. این استارتاپ‌ها پتانسیل بالایی برای جذب مشتریان در بازارهای جهانی دارند به همین دلیل در صورت داشتن ایده خوب و تیم قدرتمند فنی به راحتی سرمایه لازم برای تبدیل شدن به یک شرکت بین‌المللی را جذب می‌کنند. گوگل، اوبر، فیسبوک و توئیتر چند نمونه از این نوع استارتاپ هستند.
• استارتاپ‌های کسب‌وکارهای کوچک: بیشتر استارتاپ‌هایی که در این دسته قرار می‌گیرند با آنلاین‌کردن فرایندهای سنتی و جذب مشتریان محدود یا محلی درآمد کسب می‌کنند. سایت‌های خوب و فعال معمولا به این دسته از استارتاپ‌ها تعلق دارند اما آنها کمتر از اپ یا سیستم‌های فنی پیچیده استفاده می‌کنند.
• استارتاپ‌های سبک زندگی: این دسته از استارتاپ‌ها با تمرکز روی جنبه‌های مختلف سبک زندگی پایگاه مشتریان ویژه خود را در طول زمان به دست می‌آورند.
• استارتاپ‌های قابل‌خرید: بعضی از استارتاپ‌ها و محصولات دیجیتال فقط برای این طراحی و توسعه می‌یابند که با سود قابل‌توجه به برندهای بزرگ‌تر فروخته شوند.
• استارتاپ‌های کسب‌وکار بزرگ: شرکت‌ها و موسسات بزرگ طول عمر خاصی دارند که با معرفی تکنولوژی و گزینه‌های جدید سپری می‌شود. آنها برای به‌روز باقی ماندن روی پروژه‌های خلاق و نوآورانه سرمایه‌گذاری می‌کنند تا رضایت مشتریان خود را جلب کنند.
• استارتاپ‌های تکنولوژی مالی: این دسته از استارتاپ‌ها محصولات و خدمات مالی سنتی را به شکلی مدرن و با استفاده از ابزارهای جدید فنی ارائه می‌کنند. استارتاپ‌های بلاک‌چین و صرافی‌های ارز دیجیتال در این دسته قرار می‌گیرند.
• استارتاپ‌های اجتماعی: برخلاف تصور عمومی که هدف اصلی استارتاپ‌ها سودآوری است، این دسته از استارتاپ‌ها با هدف انجام کارهای خیر و عام‌المنفعه تاسیس می‌شوند. از استارتاپ‌های آموزش رایگان تا انواع پروژه‌های توانمندسازی و خیریه در این دسته قرار می‌گیرند.

برترین استارتاپ های جهان

بهترین استارتاپ‌های جهان شرکت‌های شناخته‌شده‌ای هستند که رویکردها و روش‌های جدیدی ارائه داده‌اند و فرایندهای پیشین را متحول کرده‌اند. بعضی از بهترین استارتاپ‌های جهان را در ادامه مشاهده می‌کنید:

• Uber: طبق معیارهای رسمی اوبر همچنان یک استارتاپ محسوب می‌شود. این شرکت تاکسیرانی آنلاین اوبر (uber) فقط 7 سال عمر دارد و در سال 2014 با تامین سرمایه 2 میلیارد دلاری فعال شده است و در حال حاضر حدود 20 میلیون دلار درآمد هفتگی دارد.
• Airbnb: استارتاپی است که به توریست‌ها امکان می‌دهد مستقیما محل اقامت خود را از مالک اجاره کنند بدون اینکه نیازی به واسطه‌های دیگر داشته باشند. این استارتاپ در سال 2014 حدود 500 میلیون دلار سرمایه جذب کرد و بلافاصله پس از آن ارزش آن به 10 میلیارد دلار رسید.
• Pure Storage: یک استارتاپ تکنولوژی است که فلش درایوهای 250 ترابایتی تولید می‌کند که قابلیت اتصال فضای ذخیره ابری و به این ترتیب افزایش سرورهای مجازی را دارد.
• NJOY: استارتاپ تولید کننده سیگارهای الکترونیکی است که 30% از بازار امریکا را در اختیار دارد. در سال 2014 این شرکت توانست 70 میلیون دلار سرمایه جذب کند و امروز ارزش آن حدود 2 میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
• The Honest Company: این استارتاپ محصولات بهداشتی و آرایشی در سال 2011 توسط جسیکا آلبا بازیگر هالیوود برای تولید محصولات سازگار با محیط زیست ایجاد شده است. این استارتاپ سبک زندگی بیشتر از 120 میلیون دلار سرمایه جذب کرده و در سیلیکون ولی اعتبار بالایی دارد.
• Lyft: یکی از رقبای اوبر در امریکا است که با پشتیبانی شرکت‌های بین‌المللی مثل Alibaba، Third Point، Horowitz و Founder Fund توانسته در 30 ایالت امریکا شبکه پویایی ایجاد کند.
• AdRoll: یک استارتاپ زیرساختی که روی ریتارگتینگ موبایل فعالیت می‌کند و ارزش بالایی در زمینه تحقیقات بازار و تحلیل رفتار مشتری دارد.

بهترین استارتاپ های معروف ایران

در سال‌های گذشته چندین استارتاپ موفق در ایران شکل گرفتند که علاوه بر پیشرفت خود، باعث شدند روند سرمایه‌گذاری روی استارتاپ‌ها در کشور سودآور تلقی شود. بعضی از بهترین استارتاپ‌های معروف و شناخته شده ایرانی را در ادامه مشاهده می‌کنید:

• دیجی کالا: بزرگ‌ترین بازار فروش اینترنتی در ایران است که در ابتدا با تولید محتوا و نقد و بررسی محصولات دیجیتال شروع به کار کرد و بعد تبدیل به یک فروشگاه اینترنتی محبوب و شناخته شده شد.
• کافه بازار: فروشگاه اپ موبایل ایرانی است که جایگزینی برای گوگل پلی محسوب می‌شود و بسیاری از توسعه‌دهندگان و تولیدکنندگان اپ‌های موبایل از آن برای انتشار محصولات خود استفاده می‌کنند.
• اسنپ: استارتاپ موفقی است که ایده اوبر را در ایران اجرا کرده و خدمات تاکسی آنلاین و انواع فعالیت‌های لجستیکی مثل توزیع محموله، حمل بار، سفارش و ارسال غذا، مشاوره پزشکی آنلاین و فعالیت‌های مشابه را پوشش می‌دهد.
• آپارات: جایگزین داخلی پلتفرم‌های استریم ویدئو مثل یوتیوب و ویمئو است که با توجه به فیلتر بودن پلتفرم‌های جهانی توانسته بازار داخلی مناسبی داشته باشد.
• دیوار: یک استارتاپ آگهی است که کاربران در آن محصولات دسته دوم یا نو را خرید و فروش می‌کنند.

بیشتر بخوانید؛ تاثیر بازاریابی محتوا بر کسب و کارهای اینترنتی

عوامل موفقیت استارتاپ: ایده ناب، کار خلاقانه و تامین مالی مناسب

در این مطلب از شرکت دیجیتال مارکتینگ ایده پویا با استارتاپ، نحوه ایجاد آن، مراحل سرمایه‌گذاری و انواع استارتاپ‌های جهان و ایران آشنا شدیم. واقعیت اینکه عوامل مختلفی بر موفقیت یک استارتاپ تاثیر دارند که در دسترس بودن همزمان تمام آنها نیاز به شانس دارد. با این حال بدون وجود یک ایده ناب که مستقیما نیازی دیده نشده را هدف قرار بدهد امکان موفقیت استارتاپ‌ها بسیار کم است. اما این تمام ماجرا نیست، و داشتن تیمی که به ایده باور داشته باشد و مشتاقانه روی آن کار خلاقانه انجام دهد نکته‌ای کلیدی در پیشرفت و موفقیت یک استارتاپ است.

در نهایت، اگر محصول یا خدمات منحصربه‌فرد باشد و تیم توسعه آن را به بهترین و متفاوت‌ترین شکل کامل کند، برای جذب گسترده مخاطبان هدف نیاز به تامین مالی مناسب وجود دارد. با در نظر گرفتن این موارد استارتاپ‌های نوپا و تازه‌کار می‌توانند مراحل پیشرفت را با سرعت رضایت‌بخشی طی کرده و وارد جمع استارتاپ‌های موفق شوند.